کینوا یا خاویار گیاهی بهعنوان یکی از سالمترین غلات جهان شناخته شده است و یک منبع غذایی بینظیر است که دارای انواع ویتامینها، آنتیاکسیدانها و پروتئینها و مواد معدنی است.
کینوا یکدانه است؛ ولی اکثر مردم آن را جزوی از غلات میدانند؛ یک از خوبیهای کینوا این است که گلوتن ندارد؛ ولی ارزش غذایی بالایی دارد و به همین دلیل است که بسیاری از مردم جهان از کینوا در رژیمهای غذایی خود استفاده میکنند و از فواید زیاد آن بهرهمند میشوند.
اگر به گیاهان دارویی علاقه دارید و یا میخواهید از فواید و مضرات گیاهان دارویی الا خصوص گیاه دارویی کینوا باخبر شوید ما این مقاله را به شما توصیه میکنیم؛ امیدواریم که از خواندن آن لذت ببرید و اطلاعات کافی به دست بیاورید.
گیاهان دارویی:
گیاهان دارویی نهتنها امروزه بلکه در ایران قبل از اسلام نیز وجود داشته است و گیاهشناسی نیز سابقه طولانی داشته است.
چرا به یک گیاه، گیاه دارویی گفته میشود؟
گیاهان دارویی همانطور که از نام آن پیدا است؛ یعنی گیاهانی که بهعنوان دارو استفاده میشود؛
گیاهان زیادی هستند که بهعنوان دارو استفاده میشوند نهتنها در طب سنتی بلکه در بیمارستانها نیز برخی از گیاهان را به بیماران توصیه میکنند مصرف کنند تا روند درمان آنها سریعتر انجام شود (گیاهانی مثل آویشن، بابونه، کینوا و……).
خاویار گیاهی از دید پزشکان و گیاهشناسان:
از دید گیاهشناسان خاویار گیاهی در حقیقت نوعی دانه است که از گیاه کینوا استخراج میشود و این گیاه در گروه غلات قرار نمیگیرد و بیشتر به خانواده اسفناجها شباهت دارد.
محل رویش و نحوه پخت کینوا:
گیاه کینوا در آمریکا جنوبی سبز میشود و به وجود میآید و پخت آن شبیه به دانه برنج است.
انواع کینوا
گیاه کینوا انواع و اقسام مختلفی دارد، اگرچه مردم بیشتر یک نوع (نوع سفید) آن را میشناسند.
در سراسر جهان تقریباً چیزی حدود ۱۲۹ گونه مختلف از این گیاه و دانه وجود دارد؛ با وجود تنوع بیش از حد این گیاه، سه نوع آن بیشتر شناخته شدهاند و بیشتر مورداستفاده قرار میگیرند: کینوای سفید، کینوای قرمز، کینوای سیاه.
این سه نوع با یکدیگر تفاوتهایی دارند که این تفاوتها بیشتر برای سرآشپزها مهم است و برای مردم عادی اهمیت چندان زیادی ندارد و میتوانند از هرکدام که خواستند استفاده کنند و از فواید آن بهرهمند شوند.
کینوای سفید
پرفروش و پرمصرفترین نوع کینوا، کینوای سفید است که در کوتاهترین زمان ممکن پخته میشود و در کل به زمان کوتاهی برای پخت نیاز دارد؛ رنگ سفید آن موجب شده است تا مردم آن را بهعنوان کینوای عاج فیلی هم بشناسند.
کینوای قرمز
برعکس کینوای سفید، کینوای قرمز بافت محکمتری دارد و هنگام پخت تغییر شکل نمیدهد به همین دلیل است که سرآشپزها برای سالاد کینوا و سایر غذاهایی که میخواهند ظاهر زیبایی داشته باشند و این دانه را به نمایش بگذارند از دانه کینوای قرمز استفاده میکنند.
کینوای سیاه
این نوع کینوا بر عکس دو نوع کینوای دیگر به مدتزمان زیادی برای پخت نیاز دارند، حدوداً به 20 تا 30 دقیقه زمان نیاز دارد برای پخت، و همینطور برعکس آن دوی دیگر کمی خاکی و شیرین است که کینوای سفید و قرمز به این صورت نیستند.
گیاه کینوا در چند سال گذشته بهشدت محبوب شده است؛ ولی قدمت آن به هزارانساله پیش در آمریکا جنوبی برمیگردد؛ مردمان گذشته از این گیاه در مراسمها و پخت و پزها استفاده میکردند.
ارزش غذایی کینوا
کینوا ارزش غذایی قابلتوجهی دارد؛ باوجوداینکه این دانه گیاهی سرشار از ویتامینها و پروتئینها است؛ ولی در جدول ارزش غذایی دیده نمیشود.
کینوا نادرترین منبع گیاهی است که دارای پروتئین کامل است که جزو مواد مغذی و ضروری برای بدن است.
کینوا در مقایسه با سایر دانهها و غلات ها نسبت پروتئین به کربوهیدرات بسیار خوبی نیز دارد.
خاویار گیاهی دارای مقادیر مناسبی از فیبر، منگنز، فسفر، فولات و چندین ریزمغذی دیگر است.
خواص کینوا
1_ کینوا به کاهش وزن کمک میکند.
2_ارزش غذایی بالایی دارد و فاقد گلوتن است.
3_کینوا میتواند با وجود مواد مغذی که دارد با سرطان مبارزه و مقابله کند.
4_کینوا بهسلامتی قلب و عروق نیز کمک فراوانی میکند.
5_ کینوا چون دارای آنتیاکسیدان است خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را کاهش میدهد.
6_ سلامت دستگاه گوارش را بهبود میبخشد.
7_باعث تقویت استخوانها میشود و بهنوعی از سلامت استخوانها محافظت میکند و باعث پیشگیری از پوکیاستخوان میشود.
8_خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد.
9_به کارکردن بهتر روده و بهترشدن یبوست کمک میکند.
10_نسبت به خیلی از غلات فیبر بیشتری دارد.
11_برای مغز و حافظه نیز مفید است.
12_یک مکمل غذایی برای ورزشکاران است.
13_بهبود سلامت پوست سر و مراقبت از سلامت مو یکی دیگر از فواید مصرف کینوا است.
14_ باعث بهبود خواب شبانه میشود.
15_باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود.
16_بر روی سلامت روان تأثیر مثبت دارد.
17_باعث کاهش عوارض IBS میشود.
18_باعث تقویت ساختار عضلانی بدن میشود.
خاصیت داشتن ویتامین A گیاه کینوا
کینوا یک منبع غنی از ویتامین A است که خوب این ویتامین نقش مهمی در جوانسازی پوست دارد، این ویتامین موجود در گیاه کینوا به کاهش چین و چروکهای پوستی کمک میکند در نتیجه باعث شادابی و جوانسازی پوست میشود.
خاصیت کینوا برای کمخونی
یک فنجان کینوای پخته شده دارای چیزی حدود 3 میلیگرم آهن است که این 15درصد از نیاز روزانه بدن را تأمین میکند.
آهن نقش مهمی در جلوگیری از کمخونی دارد.
ریبوفلاوین یا ویتامین B2 موجود در کینوا برای ساخت هموگلوبینهای قرمز خون ضرورت دارد و در نتیجه به تأمین انرژی بدن کمک میکند.
خاصیت کینوا برای کلسترول:
کینوا باعث کاهش کلسترول بد میشود؛ فیبر محلول موجود در کینوا با ترکیبشدن با اسیدهای صفراوی در کبد و تولید یک ماده ژلهای در روده رفع میشود و این باعث کاهش کلسترول بد LDL میشود.
ضررها و خطرات کینوا
هیچچیزی بدون ضرر نیست، یکی از مهمترین عوارض و خطراتی که گیاه کینوا میتواند داشته باشد حساسیت به این ماده است، یعنی برخی افراد با این گیاه حساسیت دارند و بدن آنها واکنش نشان میدهد.
درصورتیکه با گیاه کینوا حساسیت داشته باشید با علائمی مثل معده درد، خارش و یا کهیرزدن پوست روبهرو میشوید.
یکی از مواد تشکیلدهنده کینوا، فیتات است، فیتات میتواند مانع جذب کامل روی و آهن شود، ولی استفاده از روشهایی مثل شستوشو، خیساندن، پختن میتواند میزان قابلتوجهی از تأثیر فیتات را کاهش دهد و به افزایش جذب مواد معدنی و مواد مغذی کمک میکند.
کینوا یک منبع غذایی بینظیر است که بهسلامت استخوانها، بهبود وضعیت جسمی و عضلانی، تقویت پوست سر و ریشه مو، کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مثل دیابت و سرطان و به بهبود خواب شبانه کمک زیادی میکند و همچنین میتوانید در برنامه غذایی خود آن را جایی دهید که یک مکمل غذایی ایدهآل برای ورزشکاران است و یک انتخاب سالم غذایی است قابلیت گنجاندن در تمامی وعدهها را دارد، اما افرادی که به این گیاه حساسیت دارند نباید از آن استفاده کنند.